Το άτομο με συναισθηματική υπερφαγία δυσκολεύεται συνήθως στον εντοπισμό και στην ανάλογη έκφραση των συναισθημάτων του, των αναγκών του, των «θέλω» του, αλλά και στην κατάλληλη διαχείρισή τους. Όταν βιώνει μια διάχυτη δυσάρεστη κατάσταση, η συναισθηματική υπερφαγία εκδηλώνεται ως προσπάθεια βελτίωσης αυτής της κατάστασης, κατά την διάρκεια της οποίας βιώνει συναισθήματα όπως:

Η συναισθηματική υπερφαγία μπορεί, όμως, να πυροδοτηθεί και από δυσάρεστα γεγονότα ή καταστάσεις, όπως π.χ. ένα διαζύγιο, μια αλλαγή περιβάλλοντος, η απώλεια εργασίας, όπου λειτουργεί ως τρόπος καταστολής δυσάρεστων συναισθημάτων.

Η λήψη τροφής αποτελεί για τα άτομα που αντιμετωπίζουν αυτή τη διαταραχή, μια δραστηριότητα η οποία έστω και παροδικά , προκαλεί ευχαρίστηση, ικανοποίηση και παρηγοριά.

Μακροπρόθεσμα, όμως, είναι μια μάταιη προσπάθεια μείωσης του άγχους, των φοβιών και της συναισθηματικής έντασης του ατόμου. Είναι ένα προσωρινό καταφύγιο και τελικά μια αδιέξοδος από τις δυσκολίες που προκύπτουν στη ζωή. Μια αδιέξοδος, η οποία μακροπρόθεσμα «βοηθά» τη δυσάρεστη κατάσταση να εδραιωθεί όλο και πιο πολύ και να κατακλύζει τη ζωή του ατόμου όλο και περισσότερο. Αυτή η κατάσταση οδηγεί σε ένα αίσθημα προσωπικής δυσαρέσκειας και στη συνέχεια, το άτομο κατακλύζεται από ενοχές και τύψεις για τη συμπεριφορά του, μιας και συνειδητοποιεί γνωστικά τις συνέπειές της, αδυνατεί ωστόσο να τη σταματήσει και να την αλλάξει. Ως αποτέλεσμα, το άτομο βιώνει συναισθήματα απογοήτευσης, ματαίωσης και μελαγχολίας, αλλά και θυμού με την «αδυναμία» του. Χάνει την πίστη στον εαυτό του, μειώνεται η αυτοεκτίμησή του και στη συνέχεια, καταλήγει στην απελπισία, η οποία οδηγεί ξανά στο φαύλο κύκλο της υπερκατανάλωσης. Αυτός ο φαύλος κύκλος με τον καιρό γίνεται τρόπος ζωής, από τον οποίο το άτομο νιώθει ότι δεν υπάρχει τρόπος να ξεφύγει. Χαρακτηριστικό φαινόμενο για τα άτομα που παρουσιάζουν συναισθηματική υπερφαγία είναι να βρίσκονται χρόνια σε κατάσταση δίαιτας, η οποία διακόπτεται συνέχεια από επεισόδια υπερφαγίας με μοναδικό αποτέλεσμα να αυξάνεται το βάρος τους διαρκώς και να βιώνουν ξανά και όλο και περισσότερο αισθήματα απελπισίας και στην απόγνωσης.