Αξιολόγηση αναπτυξιακών διαταραχών (π.χ. αυτισμός).

Το ΑDOS - 2 (Autism Diagnostic Observation Schedule, (Lord, C., Luyster, R.J., Gotham, K. & Guthrie, W., 2012) είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο για την αξιολόγηση και διάγνωση των διαταραχών του φάσματος του αυτισμού. Βασίζεται στην «τριάδα» συμπεριφορών, η οποία χαρακτηρίζει άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού: μειονεκτούσα κοινωνική αλληλεπίδραση, μειονεκτούσα κοινωνική επικοινωνία  και περιορισμένα, επαναληπτικά ενδιαφέροντα & δραστηριότητες, όπως ορίζεται στο διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο των ψυχικών διαταραχών DSM – IV  (American Psychiatric Association, 1994)  και στην Διεθνή Στατιστική Ταξινόμηση Νόσων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας, ICD (World Health Organization, 1994).

Στην προσπάθεια να καλύψει το σύνολο του φάσματος, τόσο όσον αφορά το επίπεδο λειτουργικότητας όσο και την ηλικία, υπάρχουν 5 διαφορετικοί  τύποι του εργαλείου (modules), που καλύπτουν ηλικίες από παιδιά 12 μηνών μέχρι και ενήλικες με ευχέρεια λόγου.

Το πρωτόκολλο αξιολόγησης συμπεριλαμβάνει  μια σειρά από ημιδομημένες δραστηριότητες,  οι οποίες στοχεύουν στην εκμαίευση κοινωνικών αλληλεπιδράσεων του εξεταστή με τον εξεταζόμενο, ανάλογα με την ηλικία του. Οι δραστηριότητες αυτές περιλαμβάνουν κατασκευαστικές και αλληλεπιδραστικές δοκιμασίες, δραστηριότητες οι οποίες αξιολογούν την ικανότητα  αφήγησης ιστορίας και τις επικοινωνιακές δεξιότητες, καθώς και το λειτουργικό και φανταστικό παιχνίδι.

Στη συνέχεια, καταγράφεται η συχνότητα  και η ποιότητα αυτών των συναλλαγών καθώς και των μη λειτουργικών συμπεριφορών του εξεταζόμενου και οι κατηγοριοποιημένες παρατηρήσεις αυτές μετατρέπονται σε ποσοτικές βαθμολογίες, οι οποίες οδηγούν σε συγκεκριμένες τιμές- ουδοί (cut off scores), οι οποίες έχουν ελεγχθεί ψυχομετρικά και αποτελούν το σημείο αναφοράς για να καταταχθεί το εξεταζόμενο άτομο σε μία από τις κατηγορίες «αυτισμός», «διαταραχή του φάσματος του αυτισμού» ή «όχι αυτισμός».

H Καρόλα Folle – Αλέπη έχει εκπαιδευτεί και πιστοποιηθεί στην χορήγηση και στην  αξιολόγηση του ADOS – 2 σε επίπεδο κλινικής αξιοπιστίας (clinical reliability)