Ποιες είναι οι φοβίες;
Υπάρχουν διάφορες μορφές φοβίας, οι οποίες διακρίνονται με βάση το αντικείμενο ή την κατάσταση που φοβάται το άτομο. Μερικές από αυτές αναφέρονται παρακάτω:
- Eιδικές φοβίες
Οι ειδικές φοβίες αφορούν συγκεκριμένα αντικείμενα ή καταστάσεις, όπως π.χ. φοβία ζώων ή εντόμων, φοβία αίματος ή τραυματισμού, αλλά και ο φόβος να πετάξει κανείς με αεροπλάνο (πετοφοβία).
- Κοινωνική φοβία
Το άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία φοβάται να γίνει αντικείμενο παρατήρησης και κριτικής από τους γύρω του. Αισθάνεται ότι στις κοινωνικές του συναναστροφές βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής των άλλων, πως τον παρατηρούν και τον σχολιάζουν αρνητικά.
Τέτοια συναισθήματα, βέβαια, έχουμε βιώσει όλοι μας κατά καιρούς, ειδικά τα ντροπαλά άτομα, χωρίς να υπάρχει όμως μια κοινωνική φοβία. Η διαφορά ανάμεσα στη ντροπαλότητα και την κοινωνική φοβία είναι η ένταση του φόβου και των σωματικών αντιδράσεων. Στην κοινωνική φοβία, ο φόβος παίρνει υπερβολικές διαστάσεις. Επίσης, τα άτομα με κοινωνική φοβία μπορεί να είναι άνετα στις προσωπικές τους σχέσεις, αλλά να αποφεύγουν συστηματικά τη συμμετοχή σε κοινωνικές περιστάσεις ή την προβολή τους μπροστά σε κόσμο (π.χ. να κάνουν μια παρουσίαση ή μια ομιλία), γιατί είναι πεπεισμένα ότι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν σε τέτοιες καταστάσεις.
- Αγοραφοβία Το άτομο με αγοραφοβία νιώθει έντονο άγχος για μέρη ή καταστάσεις από όπου θεωρεί ότι η διαφυγή του ανά πάσα στιγμή (όποτε το επιθυμεί) μπορεί να είναι δύσκολη ή με «κοινωνικό κόστος» π.χ. το μποτιλιάρισμα, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, το κομμωτήριο, το να περιμένει στην ουρά. Επίσης, φοβάται να βρίσκεται σε μέρη όπου δεν υπάρχει δυνατότητα βοήθειας από γιατρό σε περίπτωση που παρουσιάσει συμπτώματα δυσφορίας. Συνεπώς, αποφεύγει συστηματικά να βρίσκεται σε αυτά τα μέρη/τις καταστάσεις ή χρειάζεται την παρουσία ενός ατόμου εμπιστοσύνης για να τις αντιμετωπίσει.