Τί είναι η κώφωση και τί είναι η βαρηκοΐα;
Κώφωση
Ο όρος κώφωση αναφέρεται στην πλήρη και ολοσχερή απουσία της ακουστικής αισθητηριακής λειτουργίας. Ο όρος κωφός υποδηλώνει τα άτομα που δεν ακούν την ομιλία είτε υπάρχει είτε απουσιάζει το βοηθητικό ακουστικό (Παπαφράγκου, 1996).
Βαρηκοΐα
Βαρηκοΐα ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει είτε μείωση της ακουστικής οξύτητας είτε μερική απώλεια της ακοής λόγω δυσλειτουργίας σε κάποιο σημείο του ακουστικού συστήματος.
Α. Τύποι Βαρηκοΐας
H βαρηκοΐα εμφανίζεται σε τρεις διαφορετικές μορφές. Αυτό οφείλεται στα αίτια, αλλά και στην ανατομικά προσβεβλημένη περιοχή του ωτός. Συγκεκριμένα, διαχωρίζουμε:
- τις βαρηκοΐες αγωγιμότητας που εμφανίζεται εσφαλμένη αγωγή του ηχητικού ερεθίσματος από τον εξωτερικό χώρο στο έσω ους εξαιτίας βλάβης του συστήματος μεταφοράς του ερεθίσματος. Με πιο απλά λόγια, η βαρηκοΐα αγωγιμότητας εμφανίζεται όταν διακόπτεται η μετάδοση του ήχου.
- τις νευροαισθητηριακές βαρηκοΐες που παρουσιάζεται βλάβη του οργάνου αντίληψης του ήχου που βρίσκεται στο έσω ους και αναφέρεται ως όργανο Corti. Δηλαδή, τα τριχοειδή αγγεία του κοχλία του αυτιού ή του ακουστικού νεύρου έχουν καταστραφεί. Η εξασθένιση συνδέεται με την αδυναμία μεταφοράς ήχου μέσω των οσταρίων και θεωρείται μόνιμη.
- τις περιπτώσεις μικτού τύπου που υπάρχουν προβλήματα και από τις δύο πιο πάνω κατηγορίες. Δηλαδή, τόσο η μετάδοση μέσω του αέρα όσο και μέσω των οσταρίων εμπλέκονται, έτσι ώστε η βαρηκοΐα να είναι μερικώς αγωγιμότητας και μερικώς νευροαισθητηριακή.
Β. Βαθμοί Βαρηκοΐας
Ο βαθμός της βαρηκοΐας κατηγοριοποιείται συχνά βάσει των ουδών ακοής σε διαφορετικές συχνότητες. Ουδός ακοής είναι η χαμηλότερη ένταση στην οποία ένα άτομο μπορεί να ακούσει έναν ήχο. Η ένταση (ηχηρότητα ήχου) μετράται σε decibels (dB). Όσο μεγαλύτερος ο βαθμός της βαρηκοΐας, τόσο μεγαλύτερος ο πιθανός αρνητικός αντίκτυπός της στην ομιλία και στη γλώσσα.
Βαθμοί βαρηκοΐας
Μέσο επίπεδο ακοής (σε dB)
Βαρύτητα βαρηκοΐας
16-25
Ελαφρά Βαρηκοΐα
26-40
Ήπια Βαρηκοΐα
41-55
Μέτρια Βαρηκοΐα
56-70
Μετρίως σοβαρή βαρηκοΐα
70-90
Σοβαρή βαρηκοΐα
91+
Πλήρης απώλεια ακοής
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι η απώλεια ακοής μπορεί να χαρακτηριστεί μονόπλευρη ή αμφίπλευρη (όταν επηρεάζει το ένα ή και τα δύο αυτιά αντίστοιχα) και προγλωσσική ή μεταγλωσσική (όταν εμφανίζεται κατά την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας-πριν τα τρία έτη ή μετέπειτα αντίστοιχα).
Γ. Αίτια Βαρηκοΐας
Οι λόγοι εμφάνισης βαρηκοΐας ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο της βαρηκοΐας. Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά τα πιο συνηθισμένα αίτια:
- ανωμαλίες έξω ωτός, όπως μείωση της διαμέτρου του διαύλου του έξω ακουστικού πόρου ή και πλήρης απόφραξή του από πλήθος αιτιών, όπως βύσμα κυψελίδας κ.α. (Ζιάβρα & Σκευάς, 2009).
- διάφορες μορφές ωτίτιδας, όπως οξεία ή χρόνια μέση πυώδης ωτίτιδα, εκκριτική ωτίτιδα.
- η μέση ωτίτιδα είναι πολύ συχνή μεταξύ των παιδιών, ειδικά σε παιδιά κάτω των έξι ετών. Τα συμπτώματα είναι αίσθηση πληρότητας στη μολυσμένη περιοχή του αυτιού, πόνος, πυρετός και απώλεια ακοής. Αν δεν θεραπευτεί μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια μέση ωτίτιδα και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη.
- ωτοσκλήρυνση (πιο συχνή στους ενήλικες).
- κληρονομικά αίτια.
- επιπλοκές κατά την κύηση (όπως ιώσεις της εγκυμονούσας, ερυθρά, εξάρτηση από ουσίες κ.α.).
- επιπλοκές κατά τον τοκετό (όπως προωρότητα, μειωμένη οξυγόνωση του εμβρύου κ.α.).
- διάφορες μορφές λοιμώξεων μετά τον τοκετό όπως εγκεφαλίτιδα, γρίπη, φάρμακα που οδηγούν σε μη αναστρέψιμη ωτοτοξικότητα, κατάγματα που αφορούν την κροταφική περιοχή κ.α.