Τα βασικότερα αίτια που μπορούν να οδηγήσουν το παιδί στη γλωσσική καθυστέρηση χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες:
Παράγοντες που επηρεάζουν την πρόσληψη της γλώσσας, όπως για παράδειγμα η ύπαρξη διγλωσσίας, μειωμένα γλωσσικά ερεθίσματα στο οικογενειακό περιβάλλον ή η παραμέληση του παιδιού. Επίσης, μπορεί να υπάρχουν αισθητηριακές δυσκολίες, όπως απώλεια ακοής ή / και όρασης που ευθύνονται για την καθυστέρηση του λόγου ενός παιδιού.
Παράγοντες που επηρεάζουν την επεξεργασία της γλώσσας, δηλαδή όταν το παιδί αδυνατεί να επεξεργαστεί και να κατανοήσει την ομιλία, όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες του εγκεφάλου, σε ειδικές συναισθηματικές διαταραχές, όπως αυτισμός, σε μια γενικευμένη γνωστική ανεπάρκεια, όπως νοητική υστέρηση ή σε ειδική γλωσσική ανεπάρκεια.
Παράγοντες που επηρεάζουν την παραγωγή του λόγου, δηλαδή την ικανότητα του παιδιού να δημιουργήσει γλωσσικές μονάδες προκειμένου να σχηματίσει ένα σωστό και κατανοητό μήνυμα, όπως διαταραχές της κινητικής λειτουργίας του στόματος (π.χ. απραξία, δυσαρθρία) ή δομικές ανωμαλίες του στόματος (π.χ. σχιστίες, αδυναμία σωστής σύγκλισης των δοντιών)