Χριστούγεννα και Πρωτοχρονιά - μέρες χαράς ή μελαγχολίας;

 Σύνδρομο της Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θλίβονται κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, όταν η διάρκεια της ημέρας είναι μικρότερη και συνεπώς, η ηλιοφάνεια λιγότερη και παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης και μελαγχολίας.

 Στρες, κούραση και κακή διαχείριση του χρόνου. Τις ημέρες των Χριστουγέννων παρατηρείται σε πολλούς ανθρώπους αυξημένο επίπεδο στρες και κούρασης. Οι αυξημένες απαιτήσεις που επιβάλλει συνήθως το ίδιο το άτομο στον εαυτό του και σχετίζονται μεταξύ άλλων με αγορές και προετοιμασίες για φιλικές και οικογενειακές συγκεντρώσεις έχουν ως αποτέλεσμα ένα αυξημένο επίπεδο έντασης, που πολύ γρήγορα ξεπερνάει το όριο του «δημιουργικού άγχους» και γίνεται αρνητικό στρες. Το αρνητικό στρες έχει δυσμενείς επιπτώσεις στη διάθεση και στη λειτουργικότητα του ανθρώπου που το βιώνει με συνέπεια τη μείωση της αυτοεκτίμησής του. Αποτέλεσμα είναι, μέσα από έναν φαύλο κύκλο, να αυξάνεται ακόμη περισσότερο το άγχος και η δυσλειτουργικότητα του ανθρώπου και να γίνεται εντονότερη η αρνητική του διάθεση. Ακόμα, ιδιαίτερα οι γυναίκες, τείνουν να προγραμματίζουν πολύ περισσότερες δουλειές και δραστηριότητες από ότι είναι εφικτό να διεκπεραιώσουν στον χρόνο που διαθέτουν. Συνεπώς, δημιουργείται αρνητικό στρες και μη λειτουργική διαχείριση του χρόνου με αποτέλεσμα να «χαλάει» η διάθεση.

 Θέστε ρεαλιστικούς στόχους όσον αφορά το «τί είναι εφικτό» να κάνετε στο χρόνο που διαθέτετε.

 Βάλτε προτεραιότητες – αναρωτηθείτε τί είναι πραγματικά πιο σημαντικό για εσάς.

 Οργανωθείτε κατάλληλα.

 Οργανώστε το χρόνο σας ανάλογα με τις ανάγκες σας και σε συνάρτηση με τα αγαπημένα σας πρόσωπα.

 Κάντε λίστες με δραστηριότητες και υποχρεώσεις ανάλογα με το πόσο σημαντικές είναι. Πρώτα να κάνετε τα σημαντικά και υποχρεωτικά (και όχι τα πιο εύκολα …) και στη συνέχεια να διαγράψετε ότι έχει ολοκληρωθεί.

 Μοιραστείτε τις δουλειές με το σύντροφο και τα παιδιά σας.

 Θυμηθείτε ότι όταν καλείτε φίλους ή συγγενείς στο σπίτι σας, ο κυριότερος σκοπός είναι να περάσετε όμορφα και όχι να παρουσιάσετε ένα τέλειο σπίτι, ένα φανταστικό μπουφέ ή μία υπέροχη οικογένεια.

 Κρατήστε χρόνο και αγάπη για τον εαυτό σας, για να μπορέσετε να προσφέρετε και στους γύρω σας.

 Βρείτε τη δική σας ισορροπία ανάμεσα στις διάφορες υποχρεώσεις, τις ευχάριστες για σας δραστηριότητες και την ξεκούραση.

 Δεν υπάρχει μόνο ο ένας «ιδανικός» τρόπος να περνάμε τις γιορτινές μέρες, όπως θέλουν να μας το επιβάλουν οι διαφημίσεις και οι ταινίες στην τηλεόραση. Αποφορτιστείτε από τον υπερκαταναλωτικό χαρακτήρα των Χριστουγέννων. Χριστούγεννα και γιορτές δε σημαίνουν ότι πρέπει να ξοδευτεί μια ολόκληρη περιουσία για να περάσει κάποιος καλά και δεν είναι απαραίτητο να αγοράσετε ακριβά δώρα ή δώρα για όλους.

Προσπαθήστε να κάνετε τα «δικά σας» Χριστούγεννα, με τα δικά σας «θέλω», σε σχέση πάντα με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. 

Αύξηση ενδοοικογενειακών συγκρούσεων. Ο παραπάνω χρόνος που περνάει η οικογένεια μαζί στις διακοπές των Χριστουγέννων μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη συνοχή των μελών της, γιατί συμμετέχει όλη η οικογένεια σε αγαπημένες δραστηριότητες, έρχεται πιο κοντά ο ένας με τον άλλο και όλη η οικογένεια περνάει καλά. Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει ότι στην περίοδο των Χριστουγέννων οι οικογενειακές συγκρούσεις αυξάνονται σε σχέση με τον υπόλοιπο χρόνο. Αντί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη συνοχή, λοιπόν, μπορεί και να έχει ως αποτέλεσμα τη σύγκρουση μέσα στην οικογένεια αν συνδυάζεται με αρνητικό στρες, κούραση και μακρόχρονα άλυτα θέματα σχέσεων ή οικογένειας, οικονομικά προβλήματα και προσωπικά ζητήματα.

 Αίσθημα μοναξιάς. Άνθρωποι που ζουν μόνοι νιώθουν ιδιαίτερη μοναξιά τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Αλλά και άτομα που δε μπορούν να βρίσκονται με συγγενείς και φίλους για διάφορους λόγους π.χ. μεγάλη απόσταση, ρήξη στις σχέσεις ή ασθένεια, βιώνουν αισθήματα μοναξιάς και θλίβονται. Επίσης, τα ηλικιωμένα άτομα μελαγχολούν αυτές τις ημέρες, γιατί θυμούνται τον «παλιό, καλό καιρό» με αγαπημένα τους πρόσωπα που δεν είναι πια μαζί τους για να γιορτάσουν. Πολλοί φίλοι τους δεν βρίσκονται πια στη ζωή και τα ενήλικά τους παιδιά μπορεί να βρίσκονται μακριά ή να είναι απασχολημένα με τις δικές τους υποχρεώσεις.

 Απευθυνθείτε σε άτομα που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση με τη δική σας. Καλέστε τα στο σπίτι σας, οργανώστε ένα ταξίδι, μία βόλτα ή ένα τραπέζι μαζί.

 Προσπαθήστε να φέρετε τα ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας στο σπίτι σας και κάντε τα να αισθανθούν χρήσιμα και επιθυμητά δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε απλές ομαδικές δραστηριότητες, όπως ο στολισμός του σπιτιού ή η προετοιμασία των χριστουγεννιάτικων γλυκών και εδεσμάτων.

 Αναθεωρήστε μερικά από τα «πρέπει να…» που νομίζετε ότι σας επιβάλλουν ή που επιβάλλετε εσείς στον ίδιο σας τον εαυτό και αντικαταστήστε τα με «θέλω να…» ή διαγράψτε τα, αν καταλήγετε στο συμπέρασμα ότι δε σας αντιπροσωπεύουν.

 Αντικαταστήστε μερικά «δεν μπορώ να …» με περισσότερα «επιλέγω να μη …». Με αυτό τον τρόπο, παίρνετε έναν πιο ενεργητικό ρόλο στη διαμόρφωση της ζωής σας και την οδηγείτε εσείς εκεί που θέλετε.

 Βάλτε τις δικές σας προτεραιότητες στη ζωή σας. Αυτό που είναι σημαντικό για κάποιο άλλο άτομο, δεν είναι απαραιτήτως σημαντικό και για σας.

 Βρείτε τη δύναμη στο να είστε «διαφορετικοί» παρά τα «πρέπει» των άλλων.

 Προσπαθήστε να βλέπετε το χθες σαν θησαυρό, που θα είναι πάντα δικός σας και που δεν μπορεί να σας πάρει κανείς ποτέ και όχι σαν κάτι που δεν υπάρχει πια.

 Αντί να βυθίζεστε στο παρελθόν, που δεν αλλάζει, κοιτάξτε το σήμερα και τους ανθρώπους που σας αγαπούν και σας νοιάζονται. Δείτε την αλλαγή του χρόνου σαν αφετηρία για να βάλετε καινούριους, ίσως και καταλληλότερους στόχους και όχι σαν το τέλος μιας χρονιάς που δεν πετύχατε αυτό που θέλατε.

 Δείτε τα λάθη που έχετε κάνει σαν εποικοδομητικούς σταθμούς στην περαιτέρω προσωπική σας εξέλιξη με αισιοδοξία για το μέλλον.